Dersin Amacı: |
Bu ders öğrencilere, sosyal bilimler bağlamında makine öğreniminin temel kavramlarını ve uygulamalarını tanıtmayı amaçlamaktadır. Öğrencilere çeşitli makine öğrenimi tekniklerini anlama becerisi kazandırmak ve öğrencilerin sosyal bilim araştırmalarında makine öğrenimi yöntemlerini, sosyal bilimler çerçevesinde etik tartışmalar çerçevesinde eleştirel olarak değerlendirip etkili bir şekilde uygulayabilmelerini sağlamak için tasarlanmıştır.
|
Dersin İçeriği: |
İstatistiksel ve makine öğrenimine genel bakış, parametrik ve parametrik olmayan yöntemler, denetimli ve denetimsiz öğrenme, regresyon ve sınıflandırma, model doğruluğu, yorumlanabilirlik, önyargı ve varyans arasındaki dengeler, k-en yakın komşular, doğrusal regresyon, lojistik regresyon, karar ağaçları, rassal ormanlar, derin öğrenme, sinir ağları, temel bileşen analizi, K-ortalamalar kümeleme, çapraz doğrulama, alt küme seçimi, makine öğreniminde etik ve politik tartışmalar. |
Hafta |
Konu |
Ön Hazırlık |
1) |
İstatistiksel (Makine) Öğrenmeye Bir Bakış |
The Elements of Statistical Learning: Bölüm 1 |
2) |
Parametrik ve Parametrik Olmayan Yöntemler, Tahmin Doğruluğu ve Model Yorumlanabilirliği, Denetimli ve Denetimsiz Öğrenme, Regresyon ve Sınıflandırma. Regresyon ve Sınıflandırma Problemlerinde Model Uygunluğu, Yanlılık ve Varyans, Bayes Sınıflandırıcı, K-en Yakın Komşuluk.
|
Ders kitabı: Bölüm 2.1 ve 2.2. |
3) |
Basit ve Çoklu Doğrusal Regresyon. Kategorik Değişkenler, Sınıflandırma Problemleri, Lojistik Regresyon. |
Ders kitabı: Bölüm 3.1, 3.2, 3.3.1, 4.1, 4.2 ve 4.3
|
4) |
JASP tanıtımı. JASP'ta uygulamalar. |
JASP kılavuzu, Bölüm 3. Ders kitabı: Bölüm 3.4, 3.5, 3.6.2, 3.6.3, 3.6.4, 3.6.6, 4.7.1, 4.7.2 ve 4.7.6. |
5) |
Yeniden Örnekleme, Çapraz Geçerlilik (Geçerlilik Kümesi, k-dışarıda Çapraz Geçerlilik), Yanlılık- Varyans Dengesi.
Model Seçimi, Altküme Seçimi, Yüksek Boyut Problemi. |
Ders kitabı: Bölüm 5.1, 5.3 (5.3.4 hariç), 6.1, 6.4, 6.5.1. |
6) |
Karar Ağaçları |
Ders kitabı: Bölüm 8.1 |
7) |
Bagging, Rassal Ormanlar, Boosting, Uygulamalar. |
Ders kitabı: Bölüm 8.2.1, 8.2.2, 8.2.3, 8.2.5, 8.3.1, 8.3.2, 8.3.3 ve 8.3.4.
Uygulamalar: Bölüm 8.4. |
8) |
Ara sınav |
|
9) |
Derin Öğrenme, Sinir Ağları, Yinelemeli Sinir Ağı |
Ders kitabı: Bölüm 10.1, 10.2 ve 10.5 |
10) |
Sinir Ağının Eğitimi, Örnek Uygulamalar. |
Ders kitabı: Bölüm 10.7, 10.9.1, 10.9.2 ve 10.9.6. |
11) |
Denetimsiz Öğrenme, Temel Bileşenler Analizi. |
Ders kitabı: Bölüm 12.1 ve 12.2. |
12) |
Kümeleme Yöntemleri, K-ortalamalar Kümeleme, Örnek Uygulamalar. |
Ders kitabı: Bölüm 12.4.1, 12.5.1 ve 12.5.3. |
13) |
Makine Öğreniminde Etik Sorunlar |
Öğretim üyesi tarafından paylaşılan makaleler |
14) |
Makine Öğreniminde Etik Sorunlar |
Öğretim üyesi tarafından paylaşılan makaleler |
15) |
Repor sunumları |
Raporların sunumlar öncesinde teslim edilmesi gerekmektedir |
16) |
Final sınavı |
|
Ders Notları / Kitaplar: |
James, G., Witten, D., Hastie, T., & Tibshirani, R. (2021). An Introduction to Statistical Learning with Applications in R (2nd Edition). New York: Springer. |
Diğer Kaynaklar: |
Hastie, T., Tibshirani, R., Friedman, J. H., & Friedman, J. H. (2017). The Elements of Statistical Learning: Data Mining, Inference, and Prediction (2nd Edition). New York: Springer.
JASP: https://jasp-stats.org/download/
Navarro, D.J., Foxcroft, D.R., & Faulkenberry, T.J. (2019). Learning Statistics with JASP: A Tutorial for Psychology Students and Other Beginners.
https://jasp-stats.org/2019/09/24/introducing-jasp-0-11-the-machine-learning-module/
https://jasp-stats.org/2019/10/07/how-to-train-a-machine-learning-model-in-jasp-classification/
https://jasp-stats.org/2022/04/26/how-to-predict-with-machine-learning-models-in-jasp-classification/
Spiegelhalter, D. (2020). The Art of Statistics: How to Learn from Data. Pelican Books.
|
|
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi |
Katkı Payı |
1) |
Bilgi Teknolojileri ve İşletme Bilimi alanlarında elde ettiği bilgileri karar verme amacıyla uygun araçlarla kullanabilmek. |
|
2) |
Bilgisayar donanımını tanıyabilmek, parçaların teknik özelliklerini ayırt edebilmek, karşılaştırmak, sınıflandırmak ve uygun donanım seçimini yapabilmek. |
|
3) |
Yazılım türleri, yazılım seçimi ve temini konularında bilgi sahibi olmak ve yazılım geliştirme süreçlerini planlayıp yönetebilmek. |
|
4) |
Uygulamalar için gerekli olan veritabanı tasarımını gerçekleştirmek. |
|
5) |
Bilgisayar ağ sistemi kurabilmek, ağlara ve donanıma yönelik karşılaşılan sorunları çözebilmek. |
|
6) |
Farklı disiplinlerin Yönetim Bilişim Sistemleri (YBS) tabanlı problem çözümünde veri ihtiyaçlarını belirleyebilmek, bu verileri temin edebilmek ve verileri derleyerek bilgi üretme ve kullanıma hazır hale getirebilmek. |
|
7) |
Bilgi sistemi gereksinimlerini belirleyebilmek, sistem analizi yapabilmek ve tasarımını gerçekleştirebilmek. |
|
8) |
Bir YBS veya sosyal problemin çözümüne yönelik olarak proje tasarlayabilmek ve farklı çözüm yöntemleri önerebilmek. |
|
9) |
Projelerde YBS uzmanı olarak tasarım yapabilmek, projeye gerek yönetici gerekse çalışan olarak katkı sağlayabilmek ve yenilikçi fikirler üretebilmek. |
|
10) |
Bir bilişim sistemi probleminin takım halinde çözülmesi durumlarında, problemin her aşamasında bireysel sorumluluk alabilmek, takıma katkı verebilmek ve gerektiğinde takıma liderlik edebilmek. |
|
11) |
Türkçe ve İngilizce dillerini kullanaak mesleki, güncel ve gelişen eğilimleri takip edebilmek, gerekli bilgileri yazılı ve sözlü olarak aktarabilmek. |
|
12) |
Alanında edindiği bilgi ve becerileri farklı disiplinlerle entegre ederek eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirebilmek. |
|
13) |
Mesleki çalışmalarda toplumsal etik değerlere göre hareket edebilmek. |
|